Document Type : Research Paper
Authors
1 Phd Candidate in the Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Letters & Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
2 Associate Professor in Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Letters & Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
Abstract
Keywords
Main Subjects
دیدگاه سید محمد باقر الصدر در مورد دلالت های مجازی
غفار ابراهیم محسن العوادی*
احمدرضا حیدریان شهری **
بهار صدیقی***
چکیده
معنای مجازی اهمیت بسیاری در تعیین معنای متن دارد هنگامی که گروهی از نشانه ها در پیوند با یکدیگر قرار میگیرند تا مفهوم مد نظر را تعیین کنند، بنابراین معنا بر اساس اقتضای شرایط و از جمله درک متن، چندگانه می شود. زبان شناسان بر این باورند که هر کلمه دارای یک معنای کانونی است و افزون بر آن، دلالت یا دلالت های فرعی نیز دارد و آن دلالت ها متناسب با افراد، فرهنگ ها و دوره ها متفاوت است و معنای مجازی معادل استفاده از دلالت های فرعی است. مجاز ابزاری هنری برای غنی سازی معنا و دستیابی به قدرت بیان در سطح ترکیب است و نویسنده برای بیان کلمات از مفاهیم مجازی بهره می برد. این پژوهش بر آن است تا به بررسی اهمیت مجاز در آرای سید محمد باقر صدر (ره) بپردازد. اهميت پژوهش در بررسی آراء سید محمدباقر صدر (ره)به لحاظ واکاوی معناي مجازی و نظرات برخي از علما است. پژوهش حاضر بر مبنای رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی رابطه مبانی با زبان شناسی و نظر شهید صدر در باب حقیقت و مجاز می پردازد؛ رهیافت پژوهش نشان میدهد که صدر در مورد (مجاز) نظر سکاکی را نقد و بررسی کرده و نقد خود را برپایه ی ایده اصلی آن یعنی ادعا بنا کرده است و با فرض ابطال آن تلاش نموده است دو پایه ی اصلی نظریه ی سکاکی را مورد واکاوی قرار دهد و سپس به نقاط ضعف و خطاهای موجود در آنها اشاره کرده است تا در نتیجه ادعای سکاکی و تصور او از مجاز را رد نماید همانطور که این بررسی نشان می دهد سکاکی این ایده را بر اساس عقاید پیشینیان در میان ائمه بلاغت - به ویژه - جرجانی ارائه کرده است .پژوهش پیش رو نظر صدر را در تفسیر منشأ معنای مجازی روشن میکند؛زیرا او معتقد است که واژه از ابتدا اعتبار دلالت بر هر دو معنی (حقیقت و مجاز) را پیدا می کند.
واژگان کلیدی: دیدگاه، اصول، حقیقت، مجاز، محمد باقر الصدر.
*- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. gafarr7788@gmail.com.
** - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. (نویسنده مسؤول). ايميل: heidaryan@um.ac.ir.
*** - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. seddighi@um.ac.ir.
تاریخ دریافت: 10/12/1402، تاریخ پذیرش: 29/03/1403