Document Type : Research Paper
Authors
1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
2 PhD graduate in the Department of Arabic Language and Literature at the Lebanese University, Beirut, Lebanon
3 professor in the Department of Arabic Language and Literature at the Lebanese University, Beirut, Lebanon
Abstract
Keywords
Main Subjects
جلوههای برهانهای استدلالی مستقیم در سخنرانیهای سید حسن نصر الله
(نمونه مورد پژوهش سال 2000 م تا 2003 م)
حسین مهتدی[1]
مهدی حسن شمص[2]
مها خیر بک[3]
چکیده
استدلال یکی از تکنیکهای اقناع سازی هر خطیب است و ارتباطی بسیار قوی با زبان دارد. استدلال مستقیم در موضوعاتی بکار میرود که هیچ مانعی در بکارگیری آن نمیباشد و امکان بکارگیری استدلال غیر مستقیم نیز نباشد. استدلال مستقیم سه گونه است: استقراء، قیاس، تمثیل. از آنجا که هدف خطاب سیاسی اقناعسازی است خطیب تلاش میکند افکار خود را با اسلوبی منطقی مبتنی بر یک نظام فکری پایهگذاری کند تا بتواند شنونده را در فهم ابعاد رویدادهای سیاسی و اجتماعی یاری کند. نگارندگان در این پژوهش با استفاده از شیوه توصیفی تحلیلی ابتدا با استخراج انواع استدلال مستقیم در سخنرانیهای سید حسن نصر الله و سپس تحلیل آنها میپردازد. این پژوهش به سه محور میپردازد: استدلال استقرایی در سخنرانیهای سید حسن نصر الله، استدلال قیاسی و استدلال تمثیلی. بررسی سخنرانیهای او نشان میدهد که او از یک روش علمی برای مقایسه رویدادهای لبنان و منطقه استفاده کرده است. ابتدا به استخراج رویدادها و ترتیب آنها و سپس به مقایسه منطقی آن با دیگر رویدادها میپردازد که از مقدمه اول و دوم و نتیجه قیاس تشکیل میشود. استدلال تمثیلی از مثالهای مشابه برای آشکار کردن واقعیتها نشأت میگیرد. سید حسن نصرالله وقتی از امور مسلّم میخواهد مقدمات درستی ارائه دهد تا به نتایج صحیح برسد هدفش از آن نشان دادن اهمیت مقاومت در لبنان و فلسطین و نقش دشمن صهیونیستی و آمریکایی در تسلط بر منطقه است. او آینده را با پیامدهای آن پیشبینی میکند تا ضمن روشنگری ملت روحیه خوشبینی را در آنان تقویت کند و از آنان میخواهد تا در برابر هر ستمگر از حقوق خود دفاع کنند.
واژگان کلیدی: تحلیل گفتمان، استدلال، استقراء، قیاس، تمثیل، سید حسن نصر الله.
[1] دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر ایران (نویسنده مسئول) mohtadi@pgu.ac.ir
[2] فارغ التحصیل مقطع دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه لبنان، بیروت، لبنان mzfmmmahdi@gmail.com
[3] استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه لبنان، بیروت، لبنان maha_h86@hotmail.com
تاریخ دریافت: 02/07/1402، تاریخ پذیرش: 30/09/1402