Document Type : Research Paper
Authors
1 Associate Professor, Department of Arabic, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Arabic Department, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran,
Abstract
Keywords
زيباشناسی معارف در سوره ملک
رمضان رضائی[1]
يدالله رفيعی[2]
يکی از مسائل مهم در بلاغت مسئله معارف است که در ذيل مباحث علم معانی قرار دارد. به کارگيری معارف دارای اغراض بلاغی زيادی است که میتوان آنها را در قرآن نيز ملاحظه کرد. در به کار گيری کلمه به صورت معرفه ترجيحی است که در به کار گيری آن به صورت نکره آن ترجيح وجود ندارد. معارف يکی از اسلوبهای بلاغی است که متناسب با مقتضای حال آورده میشود. نحويان از جنبه اعراب و بلاغيان از جنبه بلاغی از آن بحث نموده و از اغراض و انگيزههايی که به سبب آن کلمه معرفه آورده میشود، صحبت کردهاند. از آنجا که معارف در سوره ملک نيز دارای اغراضی است، مقاله حاضر اين سوره را مورد بررسی قرار داده و سعی کرده است تا اسرار معارف در آن را تبیین کند. برای رسيدن به اين هدف از روش توصيفی_ تحليلی بهره گرفته شده است. لذا اين پديده بلاغی در اين سوره بررسی شده و معانی زيبای آن در برخی آيات مثل تعظيم، توبيخ، اختصار، ايجاز، تقريع مخاطب و غيره تبيين شده است. نتايج به دست آمده حاکی از آن است که ضمائر به عنوان يکی از معارف گاهی بر تمييز دلالت دارد و اشاره بر قرب حقيقی و گاهی برای توبيخ کفار میآيد. موصول نيز در سوره برای افاده عظمت و تحقق غرض از آيه به کار رفته است. بقيه معارف نيز اغراض خاص خود را دارند.
کليدواژهها: قرآن کريم، سوره ملک، بلاغت، معارف.