Multilingualism and Its Influence in Tafsir al-Mizan (Linguistic Research)

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor in department of Arabic Language and Literature, Allameh Tabataba'i University

2 Masters in department of Arabic Language and Literature, Allameh Tabataba'i University

Abstract

“Multilingualism” is a natural, humanly, and historical phenomenon, because human being is not needless of the reciprocal understanding resulting from language. The present study investigates the phenomenon of multilingualism and its effect on writing, the extent it influenced Allame tabataba’i, the role it played in his writing the Al-Mizan and the effect of this phenomenon on the readers of Al-Mizan. The concept of “multilingualism” is different from “ diglossia” and “bilingualism”. Diglossia is the interference of more than one accent in one language, while bilingualism is the interference of two languages. An individual is inherently capable of acquiring language during childhood. Since Allame didn’t learn Arabic in his childhood, so by the time he learnt this language, he didn’t have that inherent ability so that in writing Al-Mizan he faced linguistic challenges. Those challenges were at three levels: morphological, syntactic, and lexical, meaning, the Arabic text of Al-Mizan was influenced by the Persian and the Turkish language under these three linguistic levels. After analysis, it was evident that this challenges cause linguistic complexities. Sometimes these complexities are to the point that the reader doesn’t understand the sentence, or he/she understands the sentences in a way that was not intended by the author. Adopting analytical and descriptive method, the researcher studies the issue of multilingualism, the mindset of the Al-Mizan author and the reason of the linguistic challenges. Therefore, this research doesn’t study the difficulties an Arab encounter in such endeavor, but the influence of first language on the second language.

Keywords


«چندزبانی» و تأثیر آن در تفسیر المیزان (پژوهش زبان­شناختی)

عبد القادر پریز[1]

رضا جلیلی گیلانده[2]

چکیده­

«چندزبانی» پدیده­ای طبیعی، انسانی وتاریخی است، زیرا انسان نمی­تواند از فهم متقابلی که از طریق زبان حاصل می­شود بی­نیاز باشد؛ این پژوهش به بررسی مفهوم پدیده­ی چندزبانی و تأثیر آن در سبک نگارش می­پردازد و میزان تأثیرپذیری علامه طباطبائی از چندزبانی در نگارش تفسیر المیزان و همچنین میزان تأثیرگذاری این پدیده بر خواننده­ی این تفسیر را مورد بررسی قرار می­دهد. مفهوم «چندزبانی» با دو مفهوم «دوگانگی زبانی» و «دو زبانگی» فرق دارد، «دوگانگی زبانی» به معنای تداخل چند لهجه در یک زبان، و «دو زبانگی» به معنای تداخل دو زبان می­باشد. فرد در سنین کودکی دارای استعداد فطری برای یادگیری زبان می­باشد، با توجه به این که علامه طباطبائی زبان عربی را در سن کودکی یادنگرفتند، بنابراین در هنگام یادگیری این زبان استعداد فطری زبان­آموزی را نداشتند، به­ گونه­ای که در نگارش تفسیر المیزان دچار چالش­های زبانی شده­اند، این چالش­ها در سه سطح صرفی، نحوی و اسلوبی، و واژگانی مشهود است، یعنی متن عربی المیزان در این سه سطح تحت تأثیر زبان فارسی و ترکی بوده است. پس از بررسی­های به عمل آمده مشخص شد که این چالش­ها منجر به پیچیدگی­هایی در سطح زبانی می­شوند و گاهی این پیچیدگی­ها به حدی می­رسد که خواننده معنای جمله را نمی­فهمد یا دچار فهم اشتباهی می­شود که اصلا منظور نویسنده آن معنا نبوده است. پژوهشگر در این مقاله با تکیه بر روش تحلیلی توصیفی، موضوع چندزبانی، ذهنیت نویسنده­ی المیزان و دلایل بروز چالش­های زبانی را بررسی می­کند، بنابراین این پژوهش به چالش­هایی که یک عرب­زبان به آن دچار می­شود نمی­پردازد بلکه صرفا به تأثیر زبان اول یا زبان مادری در زبان دوم می­پردازد.

 

واژگان کلیدی: چندزبانی، تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، زبان عربی، زبان فارسی، زبان ترکی.



[1] . استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه علامه طباطبائی،pariz@atu.ac.ir     

[2] . کارشناسی ارشد، رشته زبان و ادبیات عربی، دانشگاه علامه طباطبائی، (نویسنده مسئول)، reza.jalili.g@gmail.com

الکتب
القرآن الکريم.
ابن فارس، أحمد (1981م). معجم مقاييس اللغة، تحقيق وضبط: عبد السّلام محمد هارون، د.ط، د.ب: دار الفکر.
ابن منظور (د.ت). لسان العرب، د.ط، بيروت: دار صادر.
التّونجي، محمد وراجي الأسمر (1993م). المعجم المفصّل في علوم اللغة، د.ط، بيروت: دار الکتب العلميّة.
جاس، سوزان ولاري سلينکر (2009م). اکتساب اللغة الثّانية (مقدّمة عامّة)، ترجمة: ماجد الحمد، د.ط، الرياض: دار جامعة ملک سعود.
الخولي، محمد علي (1988م). الحياة مع لغتين، ط1، الرّياض: جامعة الملک سعود.
السّامرائيّ، فاضل صالح (1434ق). معاني النحو، ط1، بيروت: مؤسّسة التّاريخ العربيّ للطّباعة والنّشر والتّوزيع.
سيجوان، ميجل ووليم‌ف مکاي (د.ت). التّعليم وثنائيّة اللغة، ترجمة وتحقيق إبراهيم القعيد ومحمد مجاهد، ط1، الرّياض: جامعة الملک سعود.
الطّباطبائيّ، محمد حسين (1997م). الميزان في تفسير القرآن، ط1، بيروت: مؤسّسة الأعلميّ للمطبوعات.
العقود، عبد الرّحمن (1997م). الازدواج اللغوي في اللغة العربيّة، ط1، الرّياض: دار النّشر.
الفهري، عبد القادر الفاسي (1998م). في بيان الفرق بين الازدواجيّة والثّنائيّة (المقارنة والتّخطيط في البحث اللسانيّ العربيّ)، ط1، الدّار البيضاء: دار توبقال للنّشر.
کولماس، فلوريان (2009م). دليل السّوسيولسانيات، ترجمة: خالد الأشهب وماجدولين النّهيبي، ط1، بيروت: المنظّمة العربيّة للتّرجمة.
معلوف، لويس (2013م). المنجد في اللغة العربيّة المعاصرة، ط2، بيروت: دار المشرق.
معن، مشتاق عباس (2001م). المعجم المفصّل في فقه اللغة، ط1، بيروت: دار الکتب العلميّة.
هارمان، هارالد (2006م). تاريخ اللغات ومستقبلها، ترجمة: سامي شمعون، ط1، الدّوحة: المجلس الوطنيّ للثّقافة والفنون والتّراث.
فاتحی نجاد، عنایت الله (1396ش). فرهنگ معاصر فارسی عربی، ط4، طهران: فرهنگ معاصر.
 
الرّسائل الجامعيّة
حمو، لامية ولبني هارون (2017م). التّعدّديّة اللغويّة في المحيط المدرسيّ وآثارها على التّحصيل اللغويّ (تلاميذ التّعليم المتوسط أنموذجاً)، بجاية: کليّة الآداب واللغات لجامعة عبد الرّحمن ميرة.
نصر الله، أميرة وزهور مبارکية (2017م). الازدواجيّة اللغويّة وأثرها في التّحصيل الدّراسيّ (تلاميذ الطّور الابتدائيّ السّنة الخامسة أنموذجاً)، تبسة: کلية الآداب واللغات لجامعة العربيّ التبسيّ.
 
المجلّات
عواريب، حنان (2017م). «مدخل إلى التّعدّديّة اللغويّة نحو تصوّر شامل للمصطلح والمفهوم»، مجلّة الذّاکرة لجامعة ورقلة بالجزائر. العدد 9، صص57-51.
محمود، إبراهيم کايد (2002م). «العربيّة الفصحى بين الازدواجيّة اللغويّة والثّنائية اللغويّة»، المجلة العلميّة لجامعة الملک فيصل (العلوم الإنسانيّة وإداريّة)، المجلّد 3، العدد 1، صص108-53.