Balancing between Nahjolbalaghe and Sahife Sajjadieh based on statistical stylistics according to the theories of “Bozeman” and “Johnson” (Message 74 and Pray 38 models)

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Tarbiat Modares University

2 Associate Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University

3 Master's student in Arabic language and literature, Tarbiat Modares University

Abstract

Abstract: Writing is one of the most important ways of transmitting thoughts to others. Each writer chooses a style that suits with his desired goals, to influence readers 'minds, but it is possible, and perhaps often, despite of the similar purpose of writing, there are differences in the styles used by the authors. The style plays an important role in transmitting the content and achieving the purpose of writing, because the readers’s desire to read the text, depends a lot on the proper structure of the sentences used. Stylistics is one of the most important modern trends and has various subfolders, including: Statistical Stylistics. This trend is takes into account the quantity and number of lexical phenomena in the text and builds its rulings based on the results of this statistics. in other words, it takes advantage of the quantum to obtain the quality. With the help of Statistical Stylistics’s studies, we will able to distinguish between different styles, including: scientific, literary, rhetorical and ..... . This research deals with the study of Statistical Stylistics in the NahjolBalaghe and  the SahifehSajjadieh. We Selected the letter 74 and the prayer 38 as models and compared their style according to Bozeman and Johnson’s theories, during the descriptive-analytical and statistical methods. We concluded, according to Bozeman's theory, that the style of  the SahifehSajjadieh is closer to the literary style, and the style of the NahjolBalagheh, is closer to the scientific style, and according to Johnson's theory, that the Vocabulary Richness of the SahifehSajjadieh  is more than the NahjolBalagheh, but There is not much difference between them, and this difference was Because of the influence of social conditions.

Highlights

.

Keywords

Full Text

توازن بین نهج البلاغه و صحیفه سجادیه بر اساس سبک شناسی آماری طبق تئوری های «بوزمان» و «جانسون» (نامه 74 و دعا 38)

عیسی متقی زاده[1]

علی حاجی خانی[2]

سمیة مدیری[3]

 

یکی از مهم­ترین راه­های انتقال افکار به دیگران، نوشتن است. هر نویسنده­ای، سبکی متناسب با اهداف مورد­نظر خود بر می­گزیند تا در ذهن خوانندگان، تأثیرگذار باشد، ولی امکان دارد و چه بسا در اغلب مواقع، با وجود این­که هدف نویسندگان، مشابه هست اما در سبک­های نوشتاری آنان، تفاوت­هایی وجود دارد. سبک، نقش مهمی را در انتقال محتوی و دستیابی به هدف از نوشتن، ایفا می کند؛ چراکه شوق و رغبت خوانندگان یک متن، بستگی زیادی به نیکویی و حسن به­کارگیری جملات دارد. سبک­شناسی، یکی از مهم­ترین رویکردهای جدید بوده که دارای شاخه­های متنوعی است؛ از جمله: سبک­شناسی آماری. این رویکرد، کمّیّت و شمارش پدیده‌های لغوی در متن را مورد توجه قرار داده و بر پایة نتیجة این آمارگیری، حکم، صادر می‌کند؛ به ‌عبارت ‌دیگر، از کمّیّت، برای رسیدن به کیفیت، استفاده می‌کند. به کمک مطالعات سبک­شناسی آماری، قادر خواهیم بود که میان سبک­های مختلف، تمایز قائل شویم؛ از جمله: سبک علمی، ادبی، خطابی و ... . تحقیق حاضر، شامل مطالعة سبک­شناسی آماری در نهج البلاغه و صحیفة سجادیه می­باشد. ما نامه 74 و دعاء 38 را به عنوان نمونه انتخاب کرده و بر طبق دو نظریة بوزیمان و جانسون و با تکیه بر روش توصیفی، تحلیلی و آماری، آن ها را مقایسه کردیم. بر طبق نظریة بوزیمان به این نتیجه رسیدیم که سبک صحیفة سجادیه به سبک ادبی، نزدیک­تر و سبک نهج البلاغه به سبک علمی، نزدیک­تر است و طبق نظریة جانسون به این نتیجه رسیدیم که غنای واژگانی صحیفة سجادیه، بیشتر از نهج البلاغه است اما اختلاف آن ها زیاد نبوده و به دلیل تأثیر شرایط اجتماعی بوده است.

کلمات کلیدی: سبک­شناسی آماری، نظریة بوزیمان، نظریة جانسون، نهج البلاغه، صحیفة سجادیه


4دانشیار ، گروه زبان و ادبیات عرب ، دانشگاه تربیت مدرس (نویسنده مسئول) motaghizadeh@modares.ac.ir

[2]دانشیار ، گروه علوم قرآن و حدیث ، دانشگاه تربیت مدرس Ali.Hajikhani@modares.ac.ir

[3] دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات عرب ، دانشگاه تربیت مدرسs.modiri@modares.ac.ir

 

References

ابن أبی الحدید (1385ش). شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمد أبوالفضل إبراهیم، د.ط، قم: مکتبة آیة الله العظمى المرعشی النجفی.
ابن منظور (1992م). د.ط، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
أبوالعدوس، یوسف (2007م). الأسلوبیة الرؤیة والتطبیق، ط1، عمان: دار المیسرة والتوزیع والطباعة.
الباقلانی، أبوبکر (1971م). إعجاز القرآن، تحقیق: سید أحمد صفر، ط3، مصر: دار المعارف.
بلیث، هنریش (1989م). البلاغة والأسلوبیة، ترجمة وتقدیم وتعلیق: محمد العمری، ط1، د.ب، منشورات دراسات أساس فاس.
بیرجیرو (1994م). الأسلوبیة، ترجمة: منذر عیاشی، ط2، دمشق: مرکز الإنماء الحضاری.
حمداوی، جمیل (2015م). اتجاهات أسلوبیة، ط1، مکتبة المثقف.
الخفاجی، محمد عبد المنعم، محمد السعدی فرهود وعبد العزیز شرف (1412ق). الأسلوبیة والبیان العربی، ط1، بیروت: الدار المصریة اللبنانیة.
الزیات، أحمد حسن (1945م). دفاع عن البلاغة، د.ط، القاهرة: دار الرسالة للطباعة والنشر والإعلام.
السد، نورالدین (2010م). الأسلوبیة وتحلیل الخطاب الشعری، د.ط، الجزائر: دار هومة للطباعة والنشر والتوزیع.
الشایب، أحمد (1956م). الأسلوب، ط5، مصر: مکتبة النهضة المصریة.
شکری، محمد عیاد (1992م). مدخل إلى علم الأسلوب، ط2، مکتبة مبارک العامة.
صبحی صالح (1425ق). نهج البلاغة،ط4، بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
طحّان، ریمون (1972م). الألسنیة العربیة، د.ط، بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
فضل، صلاح (1998م). علم الأسلوب، مبادئه وإجرائاته، د.ط، القاهرة: دار الشروق.
کلینی، محمد بن یعقوب (1411ق). أصول الکافی، د.ط، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
المسدی، عبد السلام (1956م). الأسلوبیة والأسلوب، ط5، مصر: مکتبة النهضة المصریة.
مصلوح، سعد (1992م). الأسلوب، دراسة لغویة إحصائیة، ط3، القاهرة: عالم الکتب.
------------- (1993م). فی النص الأدبی دراسة أسلوبیة إحصائیة، ط1، القاهرة:عین للدراسات والبحوث الإنسانیة و الاجتماعیة.
مغنیة، محمد جواد (1979م). فی ظلال نهج البلاغة، بیروت: دار العلم للملایین.
ناظم، حسن (2002م). البنی الأسلوبیة، دراسة فی أنشودة المطر للسیّاب، ط1، المغرب: المرکز الثقافی العربی للنشر، الدار البیضاء.
امامی، محمد جعفر، محمد رضا آشتیانی (1373ش). ترجمه و شرح صحیفه سجادیة، ط1، قم: اسوه.
سلمان پور، محمد جواد (1392ش). زبان دعا در صحیفه سجادیه، ط1، تهران: دانشکده علوم قرآنی.
شریف رضی، محمد بن حسین (1394ش). نهج البلاغة، ترجمه: محد دشتی، ط1، تهران: پیام عدالت.
قمشه ای، الهی (1392ش). ترجمه صحیفه سجادیه، ط5، قم: نیلوفرانه.
مکارم شیرازی، ناصر (1390ش). پیام امام امیر المؤمنین (ع)، ط1، قم: علی بن ابی طالب (ع).
سهام، ألمی، لیندة حامة وفرید ثابتی (2016م). «مقارنة أسلوبیة إحصائیة لقصیدة الوعد الحق للشاعر خلیفة بوجادی»، جامعة عبد الرحمان، میرة-بجایة.
بهشتی بور، فاطمة وعلیرضا نظری (1438ق). «مقارنة أسلوبیة بین السور المکیة والمدنیة فی تنوع المفردات فی ضوء نظریة جونسون (سورتی طه والنور نموذجین)»، آفاق الحضارة الإسلامیة، أکادیمیة العلوم الإنسانیة والدراسات الثقافیة، السنة العشرون، العدد الأول، صص 19-41.
حاجی خانی، علی وأمیر فرهنگ نیا (1395ش). «أسلوبیة بوزیمان الإحصائیة ومدى إمکانیة تطبیقها على صحة نسبة الخطبة الشقشقیة إلى الإمام علی (ع)»، مجلة اللغة العربیة وآدابها، علمیة محکمة، السنة 12، العدد3، صص475-500.
خلف، حسن، مرضیه آباد، سید حسین سیدی، بلاسم محسنی (1393ش). «تحلیل زیبایی شناختی تصویرهای هنری و موسیقایی صحیفه سجادیه»، انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، شماره 33، صص 57-76.
خلیل، محمد أبوذر وسید عمّار حیدر زیدی (2015م)، «الأسلوبیة وعلم اللغة العام»، Pakistan Journal of Islamic Research، Vol15.
فلاحتی، صغرى، حامد صادقی وإسماعیل أشرف (2014م). «دراسة أسلوبیة إحصائیة لنماذج من مقامات الهمذانی والیازجی فی ضوء معادلة بوزیمان»، إضاءات نقدیة، فصلیة محکمة، السنة الرابعة، العدد السادس عشر، صص 117-136.
محمدی بایزیدی، مجید، عیسى متقی زادة، علی رضا محمد رضایی (1392ش). «التقابل فی الصحیفة السجادیة وأثره فی الانسجام»، دراسات فی اللغة العربیة وآدابها، فصلیة محکمة، العدد الخامس عشر، صص 95-156.

Files

Share

How to cite

Statistics