The Images of the Foreign “Other” and the Arab in Fadhil Al Azzawi’ Poetry

Document Type : Research Paper

Authors

1 MA student, department of Arabic language and literature, Persian Gulf University, Bushehr

2 Associate Professor, department of Arabic language and literature, Persian Gulf University

3 Professor at department of Arabic language and literature, Dhi Qar University, Iraq

Abstract

Comparative literature consists of a set of methods and approaches, one of which is image of the “Other”. The image of the “Other” has attracted the attention of many contemporary scholars. They study the image from various angles, including reading the image of a nation, a religious sect, an alien personality in another nation's literature, as well as the image of a person, a sect, or an insider's group of the poet's community, such as The image of the ISIL that was negative in the literature of many Arab writers after 2012. Being next to the negative "other" afflicts "I" because it imposes its power and suppresses the freedom of "I" in life; in other words, freedom of the "other" is at the expense of my "freedom". This research attempts to examine the image of the "other" in Fadhil Al Azzawi’s poetry and, on the basis of a descriptive-analytical method, seeks to answer this question: What is the images of foreign “other” and the Arab seen in t Fadhil Al Azzawi’s poetry? The research findings show that the reading of "other" is not only related to the approaches of literary criticism, such as structuralism, etc, but also to other branches of the humanities, such as history and sociology. The image that the poet portrays from the "other" first comes from his needs, then the needs of the Iraqi and Arab societies.

Keywords


تصویر دیگری بیگانه و عربی در اشعار فاضل العزاوی

 

توفیق رضاپور محیسنی[1]

رسول بلاوی[2]*

عواد کاظم لفتة غزی[3]

چکیده

ادبیات تطبیقی شامل مجموعه‌ای از گرایش‌ها وروندها است که تصویر دیگری یکی از آنها می‌باشد. تصویر دیگری، توجه بسیاری از پژوهشگران معاصر را به خود جلب کرده است. آنها تصویر را از زوایای مختلف مورد مطالعه قرار می‌دهند از آن جمله خوانش تصویری از یک ملت، یک فرقه مذهبی، یک شخصیت بیگانه در ادبیات ملتی دیگر؛ همچنین تصویر یک شخصیت، یک فرقه یا گروه خودی از جامعه شاعر، مورد بررسی قرار می‌گیرد همانند تصویر گروه داعش که در ادبیات بسیاری از نویسندگان عرب پس از سال 2012 منفی بوده است. قرار گرفتن در کنار «دیگر» منفی باعث رنجش «من» می‌شود چرا که قدرتش را بر آن تحمیل می‌کند و آزادی «من» را در زندگی کردن سرکوب می‌کند؛ به بیان دیگر، آزادی «دیگری» به هزینه آزادی «من» است. این پژوهش می‌کوشد «تصویر دیگری» را در شعر فاضل العزاوی مورد بررسی قرار دهد و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی، در پی پاسخ دادن به این سوال می‌باشد که: تصویر دیگری خارجی و عربی چگونه در شعر فاضل العزاوی نمایان شده است؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که خوانش و بررسی تصویر «دیگری» تنها مربوط به گرایش‌های نقد ادبی مانند ساختارگرایی و غیره نمی‌باشد، بلکه به سایر شاخه‌های علوم انسانی مانند تاریخ و جامعه‌شناسی نیز مربوط می‌باشد. تصویری که شاعر از «دیگری» ترسیم کرده است ابتدا از نیازهایش سپس نیازهای جامعه عراقی و عرب سرچشمه گرفته است.

کلیدواژه ها: شعر معاصر عراقی، فاضل العزاوی، تصویر دیگری.



[1]. دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، tofighalnassari@gmail.com 

[2]. دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر (نویسنده مسئول): r.ballawy@pgu.ac.ir 

[3]. استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه ذی قار، العراق، awad.aa988@gmail.com 

 

أ» الکتب
- أدونیس، (1993م)، ها أنت أیها الوقت، بیروت: دار الآداب.
- الجوهری، (2009م)، الصحاح، القاهرة: دار الحدیث.
- حسین، طه، (2014م)، مع المتنبی، القاهرة: مؤسسة هنداوی للتعلیم والثقافة.
- الحیانی، محمود خلیف، (2014م)، استجابة المتلقی فی قصیدة الدراما العربیة، عمان: دار الحامد للنشر والتوزیع.
- --------------- (2013م)، التأویلیة مقاربة و تطبیق: مشروع قراءة فی شعر فاضل العزاوی، تلاع علی: دار غیداء للنشر و التوزیع.
- الخلیل، سمیر، (2014م)، دلیل مصطلحات الدراسات الثقافیة والنقد الثقافی: إضاءة توثیقیة للمفاهیم الثقافیة المتداولة، مراجعة سمیر الشیخ، بیروت: دار الکتب العلمیة،.
- الرولی میجان وسعد البازعی،  (2007م)، دلیل الناقد الادبی، ط 5، بیروت: المرکز الثقافی العربی للنشر والتوزیع.
- شکری، محمد فؤاد، (2018م)، ألمانیا النازیة، دراسة فی التاریخ الأوروبی المعاصر، القاهرة: مؤسسة هنداوی سی آی ای.
- السلیمانی، أحمد یاسین ، (2009 م)، التجلیات الفنیة لعلاقة الأنا بالآخر فی الشعر العربی المعاصر، دمشق: دار الزمان.
- الصلابی، علی محمد، (2009م)، دولة المغول والتتار بین الانتشار والانکسار، بیروت: دار المعرفة.
- العبودی، محمد ناصر، (1999م). بلاد الشرکس الإدیغی، مکتبة الملک فهد الوطنیة  أثناء النشر.
- العزاوی، فاضل، (1998 م)، فراشة فی طریقها إلى الموت، دمشق: دار المدى للثقافة والنشر.
---------، (2007 م)، الأعمال الشعریة الکاملة، کولونیا: منشورات الجمل.
- العودات، حسین، (2010 م)، الآخر فی الثقافة العربیة (من القرن السادس حتى مطلع القرن العشرین)، ط 1، بیروت – لندن: دار الساقی.
- عیسى، فوزی، (2011م)، صورة الآخر فی الشعر العربی، الکویت: مؤسسة جائزة عبدالعزیز سعود البابطین للإبداع الشعری.
- الفیروزآبادی (2008م)، القاموس المحیط، القاهرة: دار الحدیث.
- المرسومی‎، علی صلیبی (2016م)، القصیدة المرکزة ووحدة التشکیل: دراسة فنیة فی شعر الستینیات فی العراق، تلاع العلی: دار غیداء للنشر والتوزیع.
- الوردی، علی، (1965م)، دراسة فی طبیعة المجتمع العراقی، بغداد: د.ن.
 
ب» الأطروحات والرسائل
الذویخ، سعد فهد، (2008 م)، صورة الآخر فی الشعر العربی من العصر الأموی حتی نهایة العصر العباسی، أطروحة مقدمة لنیل درجة الدکتوراة فی اللغة العربیة ، تخصص الأدب والنقد، ماجد یاسین الجعافرة، جامعة الیرموک، کلیة الآداب، قسم اللغة العربیة وآدابها.
رواق، نور الهدى، (2016م)، الأنا والآخر فی دیوان أبی نوّاس، رسالة مقدمة لنیل شهادة الماجستیر فی اللغة والأدب العربی، سامیة بوعجاجة، جامعة محمد خیضر، الجزائر، کلیة الآداب واللغات.
لحلوح، سمیرة، وکاتیة مالا، (2013م)، الآخرفیالروایةالجزائریةابنالشعبالعتیقلأنوربنمالک أنموذجاً، رسالة مقدمة لنیل شهادة الماستر فی اللغة والأدب العربی، سعاد أوشایت، جامعة عبد الرحمان میرة-بجایة، کلیة الآداب اللغات، قسم اللغة والأدب العربی.
 
ج» المجلات
- الأطقش مسلم، أحمد النعیمی، (2012م)، «صورة مدینة یافا فی نماذج من الشعر العربی» ، مجلة جامعة دمشق، المجلد 28 ، العدد 3و4، صص 147 - 117.
- جاسم، محمد جاسم، (2011م)، «البداوة فی شعر نزار قبانی بین الرفض والمسایرة»، مجلة أبحاث کلیة التربیة الأساسیة، العدد 10، المجلد الثالث، صص 246 - 259.
- دهینة، ابتسام، (2012م)، «الصورة الشعریة من التشکیل الجمالی إلى جمالیات التخییل»، مجلة کلیة الآداب واللغات، العددان 12 و11، صص 235 - 263.
ـ الهاشمی، شاکر عجیل صاحی، (2017 م)، «تشکیلیة القصیدة البصریة فی شعر فاضل العزاوی صاعدا حتى الینبوع أنموذجا» مجلة لارک للفلسفة واللسانیات والعلوم الإجتماعیة، العدد 26، 17-1.
بن خروف، سماح، (2014م)، «الأنا والآخر فی شعر محمود درویش؛ قصیدة مدیح الظل العالی أنموذجا» ، مجلةجیلالدراساتالأدبیةوالفکریة، العدد 3، 66-57.
مرادی، محمد هادی، وکاوه خضری (1393 ش)، «آخر الفنان الکردی فی شعر عبدالوهاب البیاتی؛ دراسة صورولوجیة فی الأدب المقارن»، مجلة إضاءات نقدیة، العدد 15، 168-151.
ج» المواقع الإلکترونیة
- حوار مع الشاعر فاضل العزاوی فی برنامج "موعد فی المهجر"، على قناة الجزیرة، تمت المراجعة بتأریخ 14/04/2019، http://www.aljazeera.net