Miraculous Aspects of the Holy Quran from the Viewpoint of Shamsuddin Fanari

Document Type : Research Paper

Authors

1 Islamic Azad University, North Tehran

2 .

3 University of Quranic Sciences – Qum

Abstract

Miracles are among the most important topics about the Quran which began in the second half of the second Islamic century and reached its full potential of growth and maturity by the eighth century. Shamsuddin Fanari is a distinguished figure in the science of the Quranic interpretation and meaning who studied and examined this important subject. Fanari is the author of Ein al-Aayan commentary, covering a mystical approach. In his view, a miracle is an extraordinary phenomenon that is accompanied by challenge without being opposed, different from dignity and precursors. Compared to his predecessors, Fanari applies two novel approaches in his interpretation of miracles; the first for the miracle belonging to the Quran itself, and the second for the one belongs to turning people away from the power of opposition to the Quran, not from the opposition itself despite the power. The results show that Fanari had some new ideas and thoughts, while agreeing with other scholars in the subject of miracles.

Keywords

Full Text

وجوه اعجاز قرآن کریم از دیدگاه شمس الدین فناری

مریم مهدی پناه[1]

مجید معارف[2]، هادی نصیری[3]

 

چکیده

مسئله اعجاز از مباحث حائز اهمیت قرآن است که از نیمة دوم قرن دوم آغاز شده و تا قرن هشتم به حد کاملی از رشد و بالندگی رسید. یکی از شخصیت‌های ممتاز علوم تفسیر و معانی قرآن که این مهم را مورد بررسی و تدقیق قرار داده شمس‌الدین فناری است. فناري صاحب تفسیر عین‌الاعیان با رویکرد عرفانی است. به نظر وی معجزه امر خارق‌العاده­ای است که همراه با تحدی باشد بدون اینکه با آن معارضه شود و با کرامت و ارهاص فرق دارد. فناری در تفسیر خود در مورد اعجاز نسبت به علمای قبل از خود دو رویکرد جدید دارد. نخست اعجازی که متعلق به خود قرآن است و دوم اعجازی که متعلق به برگرداندن مردم از قدرت معارضه با قرآن است، نه از خود معارضه با وجود قدرت. دستاوردهای حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که فناری علاوه بر هم‌نظر بودن با سایر علماء در زمینه اعجاز، دارای نظرات و اندیشه‌های نویی نیز بوده است.

کلیدواژه­ها: اعجاز قرآن؛ وجوه اعجاز؛ شمس‌الدین فناری؛ تفسیر عین‌الاعیان.


[1]. دانشجوی رشته دکتری علوم قرآن وحدیث دانشکده الهیات دانشگاه آزاد تهران شمال (نویسنده مسئول). 

m.mahdipanah53@yahoo.com، 

[2]. استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران.

maaref@ut.ac.ir، 

[3]. استادیار دانشگاه علوم ومعارف قران کریم، قم.

h.nasiri.218@gmail.com، 

تاریخ دریافت: 28/6/99  تاریخ پذیرش :  14/10/99       

References

القرآن الکریم.
ابن حنبل، أحمد (1969 م). المسند، ط1، بيروت: مؤسّسة الرسالة.
ابن فارس، أحمد (1404 ق). معجم مقاييس اللّغة، قم: مکتب الإعلام الإسلامي.
ابن منظور، محمّد بن مکرم (1414ق). لسان العرب، ط3، بيروت: دار الفکر.‏
أمینی نژاد، علي (1390ش). آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی، قم: موسسة الإمام الخمینی(ره).
البخاري، محمّد بن إسماعیل (1406ق). صحیح البخاري، د.ط، بیروت: دار الفکر.
الجاربردي، إبراهیم بن أحمد (712ق). الفکوک في شرح الشکوک، مکتبة مجلس الشورى الإسلامي، الرقم 7031.
الجوهری، أبونصر اسماعیل بن حماد (1404ق) الصحاح، ط3، بیروت: دارالعلم للملایین.
حاجي خلیفة، مصطفی بن عبد الله (۱۴۱۰ق). کشف الظنون عن أسامي الکتب والفنون، ط1، بیروت: دار الکتب العلمیّة.
الحلي، حسن بن یوسف (1382ش). کشف المراد، ط6، قم: موسسه الإمام الصادق(ع).
الخوئي، أبو القاسم (1395ق). البیان في تفسیر القرآن، بیروت: دار الزهراء للطباعة.
الدارمي، عبد الله بن عبد الرحمن (1421ق). سنن الدارمي، ط1، الریاض: دار المغني.
الرمانی، علي بن عیسی (2008م). ثلاث رسائل في إعجاز القرآن، د.ط، قاهره: دارالمعارف.
الزرکشی، أبو عبدالله محمد بن عبد الله بن بهادر (1376ق). البرهان في علوم القرآن، ط1، بیروت: دارالمعرفة.
الزملکاني، عبدالواحد بن عبد الکریم (1410ق). المجید في إعجاز القرآن المجید، د.ط، قاهره: دار الثقافة العربیة.
السکّاکي الحنفي، يوسف بن أبي بکر (701ق). مفتاح العلوم، مخطوطة بمکتبة وزیري یزد، الرقم 3395.
السمرقندي، نصر بن محمّد (1413ق). تفسیر السمرقندي، د.ط، بیروت: دار الکتب العلميّة.
السیوطي، جلال الدین عبد الرحمن (1404ق). الدرّ المنثور في التفسير بالمأثور، ط1، قم: مکتبة آیة ‌الله المرعشي النجفي.
---------------- (1416ق). الاتقان في علوم القرآن، د.ط، بیروت: دارالفکر.
الشرتونی، سعید (1416ق). أقرب الموارد في فصح العربیة والشوارد، د.ط، طهران: دار الأسوة للطباعة و النشر.
طاشکبری زاده، عصام الدین (د.ت). الشقائق النعمانیة علماء الدولة العثمانیة، ط1، بیروت: دارالکتب العربی.
الطوسي، محمّد بن الحسن (د.ت). التبیان في تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربي.
------------ (1358ش). تمهید الأصول فی علم الکلام، طهران: انجمن حکمت و فسفه.
------------ (1407 ق). تجرید الاعتقاد، طهران: مکتب الأعلام الإسلامي.
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (1370ش). شرح باب حادي عشر، د.ط، مشهد: آستان قدس رضوی.
فخر الدین الرازي، محمد بن عمر (1411 ق). المحصل، ط1، عمان: دار الرازي.
القاضي عیّاض، أبو الفضل (1406ق). الشفاء بتعریف حقوق المصطفی، د.ط، بیروت: دار الغرب الإسلامي.
قطب الدین الراوندي، سعید بن هبة الله‏ (1409ق‏). الخرائج والجرائح‏، د.ط، قم: مؤسّسة الإمام المهدي (عج)‏.
المجلسي، محمّد باقر (1403ق). بحار الأنوار، د.ط، بیروت: دار إحیاء التراث العربي‏.
المفید، محمّد بن محمّد النعمان (1369ش). النکت في مقدّمات الأصول من علم الکلام‏، د.ط، قم: مؤتمر الشیخ المفید.
نراقی، أحمد بن محمد مهدی (1385ش). سیف الأمة وبرهان الملة، د.ط، قم: دفتر تبلیغات إسلامي.
یزدان پناه، یدالله (1392ش). مبانی و اصول عرفان نظری، ط3، قم: موسسة الإمام الخمینی(ره).
 
آفاق الحضارة الاسلامية
Volume 23, Issue 2 - Serial Number 46
autumn and winter
2021
Pages 279-298

Files

Share

How to cite

Statistics